Бүген 2025 елның 16 декабрь көне (Сишәмбе) – Вакыт 16:00 UTC (Битне яңартырга) – Күренеш: мобиль / санак

Бу көнне ... (16 декабрь)

Бангладеш һәм Һиндстанда — җиңү, Бәхрәйндә — милләт, Бразилиядә — хәрби резервистлар, Казакъстан Казакъстанда — бәйсезлек, Көньяк Африка Җөмһүриятендә — дуслашу, Непалда — конституция, Панамада — лояльлек, Таиландта — милли спорт көне

1773 — «Бостонда чәйләнү».
1775 — инглиз әдәбияты классигы Джейн Остин туа.
1902 — шагыйрь Әхмәт Ерикәй дөньяга килә.
1954 — мәшһүр татар композиторы Салих Сәйдәшев бакыйлыкка күчә.
1963 — алман тарихчысы, тюрколог Герхард фон Менде вафат.
1991 — БМО үзенең 1975 елда кабул ителгән сионизмны расизмга тиңләгән карарны кире кага.
2000 — язучы һәм журналист Диләрә Зөбәерова вафат була.

Башка вакыйгалар • Үзгәртү • Проект • Яңартырга

Бодай (лат. Tríticum) — бөртеклеләр гаиләсеннән гадәттә беръеллык үләнлеләр ыруыннан үсемлек, күп илләрнең төп бөртекле культура булып тора. Башакчыклары 2-7 чәчәкле, катлаулы башакчыкның һәр буынында берәрләп урнаша. Үзеннән серкәләнүче бер еллык үсемлек. Сабагы — 30-200 см биеклектәге салам, кыяк яфраклы. Чәчкәлеге — катлаулы башак. Орлыгы — ялангач бөртекчә, июль азагында — август башында өлгерә. 1000 орлыгының авырлыгы 20-50 г. Орлык составы: аксымнар (20% ка кадәр), җилемчә (40% ка кадәр), углеводлар, майлар, минераль матдәләр һ.б.

Архив • Кандидатлар • Төзәтү

Сез беләсезме?

Минзәлә күпере

Татарстанның ярминкәле тарихи Минзәлә шәһәрендә салынган тимер юл күпереннән бер поезд та узган булмады.
Инкыйлабтан соң Советлар илендә беренче ярминкә Татарстанда ачыла.
Кэтрин Һепбөрн — дөнья тарихында Оскар бүләгенә иң күп тапкыр лаек булган актриса.
Алабуга эшмәкәре — «Унике урындык» каһарманнарының берсе Киса Воробьянинов образына прототип була.
Күзәтелә торган Галәмнең массасын 74% кара энергия, 22% кара матдә, 3,6% галактикалар арасындагы газ һәм 0,4% йолдызлар һәм планеталар тәшкил итә.
2010 елда бу шәһәрдә татар хәрбиләренә һәйкәл ачар өчен илнең иң югары җитәкчелеге килгән.
Бавыр — кеше организмының иң авыр эчке органы.
Сугыш башлану сәбәпле өзелгән «Шүрәле» балеты премьерасында төп хатын-кыз партиясен Ленинград кызы Нәгыймә башкарырга тиеш була.
Россиянең шәраб ясаучылары үзләре ясаган эчемлекләргә коньяк һәм шампан исемнәренең кирил язулысын гына вакытлыча урнаштыра ала.
Казан рәссамы Гиннесс рекордлар китабына космоста шәхси күргәзмәсен оештырган өчен кертелгән.

Архив • Яңа чыгарылыш әзерләү • Төзәтү

Яхшы мәкалә

Кырмыскалар (лат. Formicidae) — бөҗәкләрнең чаккычлы әлпәканатлылар отрядына керүче гаиләлек. Кырмыскалар үзләренең җәмгыять төзелеше буенча кешегә якын торучы җан ияләре. Җәмәгатьчел бөҗәкләр, гаиләләре канатлы ана һәм ата, бер яки берничә йомырка салучы канатсыз ана («патшабикә») һәм эшче («касталарга» берләшкән, билгеле бер функция башкаручы, озынлыгы 0,8-30 мм булган, җенси әгъзалары үсеп җитмәгән вак ана бөҗәкләр) кырмыскалардан тора. Ана, ата кырмыскалар — канатлы, эшчеләре — канатсыз. Башы зур, мыегы нечкә, бөгелүчән, яңагы яхшы үсешкән. Канаты сирәк тамырчыклы, үтә күренмәле. Төсе кызгылт көрән, кара. Корсагы күкрәге белән 1-2 сегменттан торган нечкә хәрәкәтчән сап ярдәмендә тоташкан; ана һәм эшче бөҗәкләрнең чаккычы (үзгәргән күкәй салгыч) һәм агу бизләре (кырмыска кислотасы бүлеп чыгаралар) бар. Күбесендә агу бизе көчле үскән, ул исә мускуллы капчык белән әйләндереп алынган. Мускуллар кыскарганда, нигездә, кырмыска кислотасыннан торган агу 50 см га кадәр сиптерелә.

Архив • Кандидатлар • Төзәтү

Сайланган исемлек һәм портал

Соңгы сайланган портал:		Габдулла Тукай
Соңгы сайланган исемлек:		Тынычлык өчен Нобель премиясе лауреатлары

Архив • Кандидатлар

Сайланган мультимедиа

Таныш булыйк

Википедия — Бөтендөнья пәрәвезе киңлекләрендә Вики механизмы ярдәмендә универсаль энциклопедия үстерү проекты.

Дөньяның 300 телендә бүлекләре булган Википедиянең максаты — теләсә нинди кеше үзгәртүләр кертеп яхшырта алган, ирекле килеш кулланыла алырлык объектив һәм тикшеренә алырлык эчтәлек тәкъдим итү. Тел-ара координацияләү эшендә лингва-франка буларак инглиз теле кулланыла.

Проект табигате нигез принциплар белән билгеләнә. Эчтәлеге Creative Commons CC BY-SA хокуки лицензиясе буенча булдырыла һәм кулланыла.

Җаваплылыктан баш тарту

Википедия үз эчтәлегенең "дөрес булуы турында гарантия бирми"
Википедиянең Интернетта яшәвенә ярдәм итүче

Викимедиа фонды, проект чикләрендә тупланган мәгълүматлар арасында хаталарның булуы өчен җаваплы түгел. Шәхси кертемнәре өчен җаваплылык катнашучыларда кала.

Катнашу

Катнашырга: Нигез тәртипләр һәм башка кагыйдә-киңәшләр белән танышып алыгыз, һәм вики-этикетны хөрмәт итегез; теркәлү киңәш ителә, әмма мәҗбүри түгел.
Ярдәм кирәк: Ярдәм битләрне карап чыгыгыз, анда хәл ителмәгән сорауларны исә булышу үзәгебездә сорагыз; теркәлгән катнашучылар ярдәм күрсәтергә әзерлеген белдергәннәре арасыннан актив волонтёрларга мөрәҗәгать итеп, остаз булулары турында сорый алалар.
Көчләрегезне тикшерергә: Өйрәнү урынында үзгәртүләр кертеп карагыз яки мәкаләләрне язу / төзәтү киңәшләре белән танышыгыз.

Җәмгыять

Җәмгыятебез мәкаләләргә үз өлешен тематик проектлар кысаларында һәм бит эчтәлеге турында аралашу урыннары ярдәмендә уртак хезмәттәшлеген башкарган катнашучылардан оеша.
Уртак идеалыбыз — "һәрбер кеше бар булган гыйлемгә ирекле килеш ирешә алган бер дөньяны барлыкка китерү".

Википедиянең татар телле бүлеге җәмгыяте 58 197 теркәлгән катнашучыдан тора, алардан 101 соңгы ай дәвамында кимендә бер үзгәртү кертте. Проектыбызның тотрыклы үсүе өчен 8 катнашучыбыз хезмәт функцияләрен башкаруга сайланган.

Проектыбыз кече, автохтон, Россия һәм Төрки халыклар телләрендәге Википедияләр төркемнәренә керә һәм дөньяның төрле илләрдәге күптеллелекнең әһәмиятен аңлаганнарның ярдәмен күреп яши.

Вики-кырларыбыз

Хәзерге вакыйгалар
Көн тәртибендәге мәсьәләләр
Соңгы яңалыклар
Статистика
Вазыйфалар
Стратегия
Эшчәнлек планы
Алдынгыларыбыз
Тиешле мәкаләләр исемлекләре:
- 1 000 • 10 000 • 50 000
- Татар теле: мәкалә - портал - татВП проекты (ВМРУ проекты) - тематик агач
- Татарнамә: мәкалә - портал - проект (бүлекләре) - тематик агач - күптелле исемлек
- Татарстан: мәкалә - портал - проект - тематик агач - күптелле исемлек
Ай хезмәттәшлеге темасы
Сайланган эчтәлек
Соңгы үзгәртүләр
Яңа битләр

Тугандаш проектлар

Википедия проектының үсешен кайгыручы коммерциячел булмаган Викимедиа Фонды шулай ук башка ирекле эчтәлекле күптелле wiki-проектларның тормышын тәэмин итә:

Викиверситет — белем бирү аланы