Devoniano

cuarto período da era paleozoica

O Devoniano[5] ou Devónico[6] é un período da época Paleozoica que abrangue o tempo entre os 400 e 345 millóns de anos antes do presente. Foi un período no que dominaron os peixes.

Devoniano
Paleozoico Editar o valor en Wikidata
 Instancia de
 Epónimo
Datas e cronoloxía
 Data de comezo
hai 419.200.000 anos (circa) Editar o valor en Wikidata
 Data de remate
hai 358.900.000 anos (circa) Editar o valor en Wikidata
 Precedido por
 Sucedido por
Fontes e ligazóns
Wikidata ] C:Commons ]
Liña de tempo gráfica do Devoniano
ver • conversa • editar
-420 —
-415 —
-410 —
-405 —
-400 —
-395 —
-390 —
-385 —
-380 —
-375 —
-370 —
-365 —
-360 —
evento Hangenberg,
Glaciación famenniana
Espallamento[3]
de arbustos e árbores
Subdivisión do Devoniano segundo a ICS, en 2021.[4]
Escala do eixe vertical: hai millóns de anos.

Este período sucede ao Silúrico e precede ao Carbonífero, ambos os dous da súa era.

Eventos xeolóxicos

editar

Durante o Devoniano, formáronse grandes sistemas de arrecifes de coral que se expandiron nos mares tropicais.[7] Este período tamén viu a colisión de continentes que eventualmente levarían á formación de Laurusia.

Clima e bioloxía

editar

O clima do Devoniano foi xeralmente cálido e estable, con poucas glaciacións. Este clima favoreceu a proliferación de plantas terrestres. As plantas vasculares comezaron a diversificarse significativamente, incluíndo os primeiros fieitos e as primeiras árbores altas e os primeiros bosques, o que contribuíu a cambios significativos na atmosfera e no solo, tendo un gran impacto nos ecosistemas e hábitats terrestres.

Evolución biolóxica

editar

O Devoniano é coñecido como a "Era dos Peixes" debido á gran diversificación e abundancia de peixes, incluíndo os primeiros peixes con mandíbulas e os primeiros peixes óseos. Tamén foi testemuña da aparición dos primeiros tetrápodos, que serían os precursores dos anfibios.

Os graptólitos graptoloides extinguíronse e os trilobites iniciaron a súa decadencia. Neste período tamén xorden as primeira formas de ammonoides, que se extinguirán a finais do período Cretáceo, xunto cos dinosauros. A vida terrestre, permanece dominada por artrópodes como escorpións e escolopendras[8]

Extinción do Devoniano tardío

editar

Cara ao final do Devoniano, ocorreu unha extinción masiva que afectou gravemente a vida mariña, incluíndo os arrecifes de coral e moitas especies de peixes. As causas desta extinción non están completamente claras, pero poderían incluír cambios climáticos, redución de osíxeno nos océanos e impacto de asteroides.

Galería de imaxes

editar

Vida mariña do Devoniano

editar
  1. Parry, S. F.; Noble, S. R.; Crowley, Q. G.; Wellman, C. H. (2011). "A high-precision U–Pb age constraint on the Rhynie Chert Konservat-Lagerstätte: time scale and other implications". Journal of the Geological Society (London: Geological Society) 168 (4): 863–872. doi:10.1144/0016-76492010-043. 
  2. Kaufmann, B.; Trapp, E.; Mezger, K. (2004). "The numerical age of the Upper Frasnian (Upper Devonian) Kellwasser horizons: A new U-Pb zircon date from Steinbruch Schmidt(Kellerwald, Germany)". The Journal of Geology 112 (4): 495–501. Bibcode:2004JG....112..495K. doi:10.1086/421077. 
  3. Algeo, T. J. (1998). "Terrestrial-marine teleconnections in the Devonian: links between the evolution of land plants, weathering processes, and marine anoxic events". Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences 353 (1365): 113–130. doi:10.1098/rstb.1998.0195. 
  4. "Chart/Time Scale". www.stratigraphy.org. International Commission on Stratigraphy. 
  5. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para devoniano.
  6. Definición de devónico, -ca no Dicionario de Galego de Ir Indo e a Xunta de Galicia.
  7. "Devonian-coral-reef". mnh.uiowa.edu. Consultado o 16 de xullo de 2024. 
  8. Garwood, Russell J.; Edgecombe, Gregory D. (2011-09). "Early Terrestrial Animals, Evolution, and Uncertainty". Evolution: Education and Outreach (en inglés) 4 (3): 489–501. ISSN 1936-6434. doi:10.1007/s12052-011-0357-y. 

Véxase tamén

editar

Outros artigos

editar
Táboa de eóns, eras e períodos
Supereón Eón Era Período
Fanerozoico Cenozoico Cuaternario
Neoxeno
Paleóxeno
Mesozoico Cretáceo
Xurásico
Triásico
Paleozoico Permiano
Carbonífero
Devoniano
Siluriano
Ordoviciano
Cambriano
Precámbrico Proterozoico Neoproterozoico Ediacárico
Crioxénico
Tónico
Mesoproterozoico Esténico
Ectásico
Calímico
Paleoproterozoico Estatérico
Orosírico
Riácico
Sidérico
Arcaico Neoarcaico
Mesoarcaico
Paleoarcaico
Eoarcaico
Hadeico

 
 Este artigo sobre xeoloxía é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.